Βραχυχρόνιες και Μακροχρόνιες επιπτώσεις της COVID-19 στο Νευρικό Σύστημα

Στις αρχές της πανδημίας, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι αρκετοί άνθρωποι που ανέρρωσαν από την Covid-19 δεν επέστρεφαν στην κατάσταση της υγείας τους πριν από την ασθένεια και αυτή η κατάσταση της υγείας τους, είναι πλέον ευρέως γνωστή ως “Μακρύ Covid”- “Long–Covid”. Εντύπωση επίσης προκαλεί το γεγονός, ότι οι ασθενείς που προσβάλλονται από τη λεγόμενη “Long–Covid” συμπτωματολογία, είναι συνήθως νέοι ασθενείς, που αρχικά είχαν ήπια νόσο COVID-19 και δε χρειάστηκε να νοσηλευτούν. Τα νευρολογικά προβλήματα συγκαταλέγονται στο ευρύ φάσμα συμπτωμάτων που χαρακτηρίζουν τη μακρά COVID-19. Μεταξύ των μυριάδων επίμονων συμπτωμάτων, πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν πονοκεφάλους, προβλήματα μνήμης, αγχώδη διαταραχή, ψύχωση, διαταραχές ύπνου και επιδείνωση της γνωστικής τους ικανότητας.

Μάλιστα σύμφωνα με τον Καθηγητή Νευρολογίας του ΕΚΠΑ κ. Γεώργιο Τσιβγούλη το 1/3 των ασθενών που έχουν επιβιώσει αντιμετωπίζει, για άγνωστο μέχρι στιγμής χρονικό διάστημα, σοβαρές νευρολογικές διαταραχές όπως οι παραπάνω. Φαίνεται όμως ότι μετά την πάροδο έξι μηνών ότι οι όποιες εγκεφαλικές αλλοιώσεις έχει προκαλέσει στους ασθενείς η νόσος, είναι λειτουργικά αναστρέψιμες.

Οι νευρολογικές επιπλοκές από το COVID-19 είναι συχνές και μπορεί να κυμαίνονται από μειωμένη πνευματική διαύγεια έως και εγκεφαλικό. Σύμφωνα με δημοσιευμένες μελέτες, οι αγγειακές επιπλοκές, όπως ένα αγγειακό-εγκεφαλικό επεισόδιο, μπορεί να εμφανιστούν νωρίς στη λοίμωξη — ακόμη και πριν από τις αναπνευστικές επιπτώσεις της νόσου.

Οι νευρολογικές επιπλοκές της Covid-19 περιλαμβάνουν:

• Απώλεια όσφρησης (ανοσμία).

• Εγκεφαλικό.

• Παραλήρημα – μια ψυχική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από αδυναμία ανάπαυσης, ψευδαισθήσεις και ασυνάρτητα μοτίβα σκέψης και ομιλίας.

• Εγκεφαλοπάθεια — μια προσωρινή ή μόνιμη κατάσταση αλλοιωμένης εγκεφαλικής λειτουργίας.

• Ψυχιατρικά συμπτώματα και τέλος

• Περιφερική νευροπάθεια — μια κατάσταση όπου η νευρική βλάβη μεταβάλλει την επικοινωνία μεταξύ του κεντρικού νευρικού συστήματος και του υπόλοιπου σώματος

Οι νευρολογικές επιπλοκές του covid -19 είναι εμφανείς ακόμα και σε ασθενείς με Covid-19 οι οποίοι δεν χρειάστηκαν να νοσηλευτούν, αλλά παρόλα αυτά εμφάνισαν σημαντική γνωστική δυσλειτουργία που παρέμεινε πολύ περισσότερο από 6 εβδομάδες από την οξεία λοίμωξη.

Oι μηχανισμοί με τους οποίους η COVID-19 μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο ανθρώπινο νευρικό σύστημα δεν είναι καλά κατανοητοί αλλά σύμφωνα με τις νεότερες μελέτες οι ερευνητές πιστεύουν ότι ο ιός δεν επηρεάζει άμεσα τα εγκεφαλικά κύτταρα καθώς μόνον πολύ σπάνια έχει ανιχνευτεί γενετικό υλικό του ιού στο νευρικό ιστό βαρέως πασχόντων ασθενών που απεβίωσαν, αλλά έμμεσα συνέπεια της έντονης διέγερση του ανοσολογικού συστήματος, της υπέρμετρης ενεργοποίησης φλεγμονωδών κυττάρων και της νευροαγγγειακής βλάβης που προκαλεί.

Ο ι νευρολογικές προσβολές από τη λοίμωξη SARS-CoV-2 θα μπορούσαν να αυξήσουν στις μελλοντικές γενιές τη συχνότητα εμφάνισης και τη σοβαρότητα των νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως το Αλτσχάιμερ και η νόσος του Πάρκινσονς.

Καθώς το ζήτημα αυτό παραμένει ανοιχτό είναι πολύ κρίσιμο για την ανάπτυξη καλύτερης θεραπείας για αυτούς τους ασθενείς, η σαφής κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η νόσος Covid επηρεάζει το νευρικό σύστημα.