Φέρνοντας τις ακτινογραφίες στο σπίτι των ασθενών
Η φορητή ακτινολογική μονάδα, είναι ένα σύστημα ακτινοσκόπησης που διευκολύνει την λήψη ακτινογραφιών, για ανθρώπους που δεν έχουν την δυνατότητα να επισκεφθούν το ακτινολογικό εργαστήριο. Αφορά, ορισμένες περιπτώσεις ανθρώπων που δεν μπορούν να μετακινηθούν και για τους οποίους έχει ευεργετικά αποτελέσματα καθώς βελτιώνει την υγεία του ασθενή και αποτελεί μια άμεση λύση για αυτούς. Ειδικά για τους ασθενείς με άνοια η λύση της ακτινογραφίας στο σπίτι με φορητή ακτινολογική μονάδα είναι αυτή που από την μια μειώνει τους κινδύνους από την επίσκεψη σε ένα νοσοκομείο και από την άλλη εφόσον ακολουθηθούν τα καταλληλά πρωτόκολλα για την επίτευξη της αρίστης ακτινολογικής εικόνας (επεξεργασία της εικόνας -δόση ακτινοβολίας) έχει και καλύτερη ποιότητα εικόνας από τις ακτινογραφίες στο εργαστήριο . (1)
Στα νοσοκομεία η φορητή ακτινολογική μονάδα χρησιμοποιείται για την ακτινογράφηση ασθενών, όταν για κλινικούς λόγους ο νοσηλευόμενος δεν μπορεί να μετακινηθεί και πραγματοποιούνται είτε σε μονάδες εντατικής θεραπείας, είτε σε θαλάμους νοσηλείας. Ειδικά στην περίπτωση των ασθενών με COVID-19 λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας και εξάπλωσης του COVID-19 με αναπνευστικά σταγονίδια, είναι πολύ σημαντικό να εντοπιστούν και να απομονωθούν αμέσως οι ασθενείς με COVID-19. Για αυτό για την θεραπεία των ασθενών με κορονοϊό χρησιμοποιούνται ειδικές κινητές μονάδες ακτινών Χ για απεικόνιση σε ύποπτα ή επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID-19, ειδικά στους θαλάμους εντατικής θεραπείας και στις Μονάδες Ασθενών με COVID-19. (2)
Η φορητή ακτινολογική μονάδα μεταφέρεται όμως και στο σπίτι των ασθενών και στους οίκους ευγηρίας που φιλοξενούνται για να διεξαχθούν ακτινογραφίες κατ’ οίκον, κατόπιν αιτήματος του θεράποντος ιατρού τους. Το σύστημα της φορητής ακτινολογικής μονάδας για τις κατ΄ οίκον ακτινογραφίες και έχει πολύ μικρότερο μέγεθος από το σταθερό ακτινολογικό σύστημα και είναι πολύ πιο ευέλικτο ώστε να προσαρμόζεται στις ειδικές συνθήκες του χώρου των ασθενών. Οι φορητές ακτινολογικές μονάδες στηρίζονται πλέον στην ψηφιακή τεχνολογία και πραγματοποιούν ψηφιακές ακτινογραφίες κατ΄ οίκον και κυρίως:
- Ακτινογραφία Θώρακος- Πλευρών
- Ακτινογραφία Σπονδυλικής Στήλης
- Ακτινογραφία Λεκάνης-Ισχίων
- Ακτινογραφία Γόνατος
- Ακτινογραφία στα Πόδια
- Ακτινογραφία στα Χέρια
- Ακτινογραφία Κοιλιάς
- Ακτινογραφία Κρανίου και
- Ακτινογραφία Ιγμορείων
Καθώς τα σύγχρονα φορητά ψηφιακά συστήματα έχουν απεριόριστες δυνατότητες επεξεργασίας, οι κατ΄ οίκον ακτινογραφίες εμφανίζονται δίπλα από το κρεβάτι του ασθενή και μπορεί έτσι άμεσα να γίνει επανάληψη της ακτινογραφίας και διόρθωσή της, στην περίπτωση που δεν υπάρχει η καλύτερη ακτινολογική εικόνα. Στην συνέχει μετά την επεξεργασία της εικόνας αποστέλλετε μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή προς τον ιατρό – Ακτινοδιαγνώστη και γίνεται άμεσα η γνωμάτευση της ακτινογραφίας. Τα φορητά ψηφιακά συστήματα εξασφαλίζουν έτσι άριστη ακτινολογική εικόνα αλλά λόγω της ψηφιακής τεχνολογίας με μειωμένη δόση ακτινοβολίας τόσο για τους ασθενείς όσο και για τους χειριστές των μηχανημάτων.
Η φορητή ακτινολογική μονάδα για τις κατ’ οίκον ακτινογραφίες αποτελείται από την :
Φορητή Ακτινολογική Λυχνία
Η φορητή ακτινολογική λυχνία διαθέτει υψίσυχνη γεννήτρια, η οποία επιτρέπει την εκπομπή ρυθμιζόμενης έντασης και ποιότητας ακτινοβολίας, ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες του ασθενή και του χώρου που θα πραγματοποιηθεί η εξέταση. Επίσης συνδέεται στο ρεύμα με απλή ηλεκτρική παροχή (οικιακή πρίζα) και έχει πίνακα ελέγχου με οθόνη αφής που βρίσκεται έτσι τοποθετημένος στην κορυφή της λυχνίας ώστε να μπορεί να υπάρχει εργονομία και να εξασφαλίζει ότι χωρίς καθυστερήσεις θα υπάρχει άμεσα ακτινολογική εικόνα- ακτινογραφία.
–
Το φορητό ψηφιακό ακτινογραφικό σύστημα
Το σύστημα αυτό αποτελείται από ένα σταθμό εργασίας που είναι ουσιαστικά ο υπολογιστής του συστήματος, με ενσωματωμένα τα ειδικά λογισμικά προγράμματα για την επεξεργασία και την αποθήκευση της εικόνας της ακτινογραφίας και ένα φορητό ψηφιακό ανιχνευτή (DR –Flat Panel). Ο υπολογιστής του συστήματος επικοινωνεί ασύρματα με το φορητό ψηφιακό ανιχνευτή και έτσι η ακτινογραφία αμέσως μετά την λήψη της εμφανίζεται στο υπολογιστικό σύστημα.
Ο φορητός ψηφιακός ανιχνευτής Flat Panel ο οποίος είναι ελαφρύς κατασκευής, για εύκολη τοποθέτηση στην κατάλληλη θέση, σε ασθενείς που δεν μετακινούνται για την λήψη της ακτινογραφίας, είναι συνήθως κατασκευασμένος από άμορφο πυρίτιο, και έχει ωφέλιμες διαστάσεις για την απεικόνιση περίπου 40Χ45cm.
Τα συστήματα flat panels βασίζονται σε μια μεγάλη περιοχή με ολοκληρωμένα κυκλώματα που ονομάζεται ενεργός μήτρα πινάκων (active matrix arrays-AMA) και αποτελείται από στοιχειώδη απεικονιστίκα στοιχεία- pixels. Οι ΑΜΑ βασίζονται σε τρανζίστορ λεπτών υμενίων (Thin Filament Transistor-TFTs) Άμορφου Υδρογονοποιημένου Πυριτίου και χρησιμοποιούνται σε απεικονιστικά συστήματα. Οι πίνακες αυτοί, στους οποίους προστίθεται ένα στρώμα ανιχνευτικού υλικού, μετατρέπονται σε συσκευές απεικόνισης ευαίσθητες σε ακτίνες Χ. Το ανιχνευτικό υλικό που χρησιμοποιούν είναι, είτε φώσφορος, είτε κάποιο φωτοαγώγιμο υλικό (4). Το ιδανικό ψηφιακό σύστημα απεικόνισης ακτίνων Χ (ακτινογραφιών) πρέπει να παρέχει μειωμένη έκθεση ασθενούς, εικόνα υψηλής ποιότητας, η οποία να είναι και άμεσα διαθέσιμη και να καταγράφει απ’ ευθείας στον υπολογιστή τις εικόνες, απ’ όπου θα υπάρχει η δυνατότητα μελέτης και ανάλυσής τους. Ένα τέτοιο σύστημα προσεγγίζεται αρκετά καλά με τη χρήση των φορητών ψηφιακών ανιχνευτών (flat panel detectors) (5).
Την βάση μεταφοράς και ανύψωσης (Mobile Stand) της ακτινολογικής λυχνίας.
Η βάση αυτή μεταφοράς είναι έτσι σχεδιασμένη ώστε να εξασφαλίζει την σωστή τοποθέτηση της ακτινολογικής λυχνίας πάνω από το κρεβάτι του ασθενή. Έχει την δυνατότητα ρύθμισης ύψους, και προσέγγισης της κλίνης ασθενή ώστε να τοποθετηθεί η ακτινολογική λυχνία έτσι που να τηρούνται όλες οι προδιαγραφές για την σωστή ακτινοσκόπηση.
Επίσης η χρήση του κινητού εξοπλισμού της μονάδας Χ μπορεί αποτελέσει μια ασφαλή προσέγγιση για την απεικόνιση ύποπτων η επιβεβαιωμένων ασθενών με COVID-19 εκτελώντας τις εξετάσεις στο σπίτι τους ή στην μονάδα φροντίδας που φιλοξενούνται ώστε να μειώνονται δραστικά οι κοινωνικές επαφές και παράλληλα να μειώνονται οι άσκοπες μετακινήσεις ειδικά για ασθενείς με δυσκολία στην μετακίνηση.
Εικόνα 4 Βάση μεταφοράς και ανύψωσης της ακτινολογικής λυχνίας για ακτινογραφίες στο σπίτι.
Παρακάτω ακολουθεί η προσεγγίσει και η αναπαράσταση με εικόνα που προτάθηκε για την διαχείριση των επιβεβαιωμένων ή υπόπτων περιστατικών COVID-19 στο σπίτι των ασθενών από τους Zanardoa et all. «Λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη μείωσης, όσο το δυνατόν περισσότερο, της εισαγωγής στο νοσοκομείο ασθενών με ύποπτη ή επιβεβαιωμένη λοίμωξη, η χρήση του φορητός εξοπλισμός ακτινών Χ θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει μια ασφαλή προσέγγιση. Αυτή η προσέγγιση φέρνει την υγειονομική περίθαλψη στο σπίτι του ασθενούς, μειώνοντας τον κίνδυνο μολυσμένων ατόμων να παραμένουν στον χώρο των ιατρείων των ιατρών αλλά και στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων.» (3)
Συμπερασματικά η διενέργεια ακτινογραφιών επί κλίνης με φορητή ακτινολογική μονάδα, τόσο μέσα στα Νοσηλευτικά Ιδρύματα όσο και στον χώρο των ασθενών που δεν μπορούν και δεν χρειάζεται να μετακινηθούν, παρέχει αρίστη ακτινολογική εικόνα με μειωμένη ακτινοβολία. Παράλληλα αποτελεί λύση με ευεργετικά και άμεσα αποτελέσματα για πολλές ομάδες ασθενών.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
(1) H. Precht, D.L. Hansen, B.M. Ring-Pedersen,I.E. Jensen, J.K. Christensen, P.A. Blackburn Andersen « Comparison of image quality in chest, hip and pelvis examinations between mobile equipment in nursing homes and static indirect radiography equipment in the hospital» 2019 radiography International Journal of Diagnostic Imaging and Radiation Therapy https://doi.org/10.1016/j.radi.2019.10.004
(2) M. Zanardoa, C. Martini, C.B. Monti, F. Cattaneo , C. Ciaralli, P. Cornacchione, S. Durante, «Management of patients with suspected or confirmed COVID-19, in the radiology department» 2020 Radiography 26 (264-268)-Elsevier
3) M. Zanardoa , S. Schiaffinob, F. Sardanellia (2020) «Bringing radiology to patient’s home using mobile equipment: A weapon to fight COVID-19 pandemic.» Cardiothoracic Imaging Volume 68, P99-101,
4)Μιχαήλ Χ., (2010) «ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΦΘΟΡΙΖΟΥΣΩΝ ΟΘΟΝΩΝ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΟΥΣ ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗ» Διδακτορική Διατριβή στο Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Ιατρική Φυσική -Πανεπιστήμιο Πατρών.
5) Antony B. Wolbarst, Robert G. Zamenhof, William R. Hendee, Advances in Medical Physics 2006
